Het folliculair lymfoom is een niet te genezen vorm van lymfeklier kanker (non-hodgkinlymfoom) die jaarlijks bij 1200 mensen in Nederland wordt vastgesteld. “Het gaat om een ziekte die zich heel verschillend gedraagt bij iedere patiënt en eigenlijk weten we niet goed waarom dat bij iedere patiënt zo anders is” zegt arts-onderzoeker Eva Hesius. Genetische afwijkingen zijn één van de mogelijke oorzaken van deze verschillen. “Met dit onderzoek willen we het behandelbeleid van het lymfklierkanker aanscherpen op basis van tumor-DNA.”

Levenslang onder controle
Op een enkele uitzondering na is het folliculair lymfoom niet te genezen, maar de ziekte kan zich na diagnose wel lange tijd rustig gedragen. Op het moment van diagnose is behandeling niet altijd meteen noodzakelijk. “Bij het horen van slecht nieuws hebben mensen vaak als eerste reactie: kom op, schouders eronder en we gaan ervoor” vertelt Eva. “Soms stellen we voor af te wachten, dat kan veel vragen oproepen.”

Niet iedere patiënt reageert hetzelfde
Het niet starten met een behandeling gebeurt in bijna de helft van de gevallen. Wendy Stevens, hematoloog: “De ziekte kan jarenlang rustig blijven, de meeste patiënten hebben in deze periode weinig of geen klachten. Pas als de klachten toenemen of als de lymfklieren gaan groeien zal een behandeling worden gestart.” De standaardbehandeling van het folliculair lymfoom bestaat uit chemo therapie in combinatie met immuuntherapie, tevens kan bestraling worden toegepast. Hoe patiënten vervolgens reageren op hun behandeling is per persoon erg verschillend. Ook maakt het uit in welke fase van de ziekte deze behandeling wordt gegeven. Eva: “Twee patiënten kunnen qua ziekte in de spreekkamer op elkaar lijken, toch kan de ene patiënt 8 jaar geen behandeling nodig hebben, waarbij bij de andere patiënt de behandeling na enkele maanden al moet worden opgeschaald.”

Zoeken naar genetische antwoorden
Eva: “Tot dusverre kunnen we, bijvoorbeeld uit patiëntkenmerken of bloedonderzoek, de verschillen in ziektebeloop onvoldoende verklaren, we hopen deze antwoorden in het tumor-DNA te kunnen vinden. Michiel van den Brand, Patholoog: “Moderne technieken maken het mogelijk om daar veel specifieker naar te kijken. In ons onderzoek worden genetische afwijkingen van lymfoom cellen van verschillende patiënten in kaart gebracht. De gevonden genetische afwijkingen worden vervolgens gekoppeld aan het ziektebeloop en behandelrespons”.

Het is een complexe ziekte met een moeilijk te voorspellen beloop, informatie uit tumor-DNA zou ons bij deze voorspelling kunnen helpen.

Eva: “We verwachten dat we profielen van klinische en genetische gegevens kunnen ontwikkelen. Hiermee hopen we in de toekomst meer onderbouwde keuzes te kunnen maken om een specifieke therapie juist wél of niet te starten.” Een beter onderbouwde behandeling op maat zal resulteren in een langere ziektevrije overleving én betere kwaliteit van leven. Daarnaast draagt het meer gericht inzetten van dure nieuwe precisiegeneesmiddelen bij aan een maatschappelijk verantwoord en doelmatig gebruik van deze middelen.

Samenwerken met verschillende specialismen
Door de uitstekende samenwerking tussen de pathologie en hematologie is een slagvaardige researchgroep ontstaan. Eva: “Door de krachten van deze specialismen te bundelen willen we zorgen dat we niet alleen gebruik maken van de nieuwste technieken maar deze ook direct kunnen relateren aan de kliniek. Het belangrijkste doel is dat patiënten hier uiteindelijk profijt van zullen hebben”.

Gepersonaliseerd behandelen en beter voorlichten
Patiënten met het folliculair lymfoom moeten leren leven met veel onzeker heden omtrent deze ziekte. “Dat is vaak het moeilijkste voor een patiënt. De onzekerheid van het verloop van de ziekte, of en wanneer je therapie krijgt, terwijl je weet dat dit in je lichaam gaande is” vervolgt Eva. “Wanneer wij beter kunnen voorspellen hoe het ziekte verloop eruitziet kunnen we daarmee meer gepersonaliseerd behandelen en patiënten ook beter voorlichten. Dit zal heel waardevol zijn voor patiënten.”

Help jij drs. Eva Hesius, drs. ­Wendy Stevens en dr. ­Michiel van den Brand hun onderzoek te ­realiseren?

Wil je liever je donatie ­overmaken via ons rekening­nummer? Dat kan via NL34RABO 033 0000 039 o.v.v. 3000307573210013 t.n.v. ­Stichting Radboud Fonds inzake Stichting Radboud ­Oncologie Fonds.