In de afgelopen 10 jaar zijn er in steeds meer wetenschappelijke publicaties veelbelovende resultaten gerapporteerd over Fibroblast Activation Protein gerichte radionuclidetherapie (TRT) en op FAP gebaseerde diagnostiek bij verschillende kankersoorten. De eerste klinische onderzoeken die de werkzaamheid van FAP TRT evalueerden, lieten bemoedigende resultaten zien bij patiënten met gevorderde kanker. Bovendien lijkt FAP TRT over het algemeen goed te worden verdragen. Tegenwoordig zijn de meeste diagnostische en therapeutische benaderingen bijna uitsluitend gericht op de tumorcellen. Vanwege het uitgebreide gebruik van immunotherapie en gerichte therapieën in klinische onderzoeken, krijgt de tumormicro-omgeving (TME) helaas minder aandacht. Hoogste tijd voor verandering!

Een nieuwe radioactieve behandeling
In dit innovatieve onderzoek zullen dr. H. Westdorp en zijn team bij verschillende tumoren, waaronder prostaatkanker, slokdarmkanker en dikke darmkanker, een nieuwe radioactieve behandeling die zich richt op de tumormicro-omgeving gaan bestuderen.

Waarbij de omliggende steuncellen worden aangevallen
Wat anders is dan gebruikelijk, is dat deze radioactieve behandeling niet de kwaadaardige cellen zelf aanvalt, maar juist de omliggende steuncellen rondom de kanker, de zogenaamde stromacellen. Het weefsel met normale cellen dat tussen de groeiende tumorcellen zit en de tumor stevigheid geeft en helpt met groeien. Door de radioactieve behandeling die specifiek gericht is op de aanval van deze steuncellen zullen er weinig gezonde cellen worden aangevallen, hetgeen de te verwachte bijwerkingen laag maakt.

Wat zijn daar de effecten van
Uniek aan dit onderzoek is dat de onderzoekers voorafgaand en tijdens de therapie zoveel mogelijk gegevens verkrijgen over de tumor en de omgeving waarin de kankercellen groeien. Daarom zullen ze op meerdere momenten extra studiebloed afnemen. Ook zullen ze zowel voor en tijdens de behandeling een biopt van een uitzaaiing nemen, zodat de effecten van de radioactieve therapie op het immuunsysteem kan worden onderzocht.

Hoopvol
De hoofdvraag van dit onderzoek is de vraag in welke mate FAB-gebaseerde TRT tot immunogene celdood leidt en een anti-tumor immuunrespons activeert. Als de resultaten er veelbelovend uitzien, zullen deze bevindingen worden gebruikt om een klinische vervolgstudie op te zetten die de werkzaamheid én veiligheid van gecombineerde FAB-TRT met een immuuncheckpointremmer evalueert. De integratie van de dosis radioactieve straling, zowel in dit voorstel als in toekomstige klinische studies, zal het mogelijk maken om de behandelingscombinatie van FAB-TRT met immuuncheckpointremmer op een veilige en geïndividualiseerde manier te bestuderen. Het uiteindelijke doel is om een uiterst doeltreffende persoonsgerichte behandeling voor mensen met vergevorderde kanker te ontwikkelen.

Dit onderzoek zal naar verwachting in Q1 2023 starten dankzij een gift van een major donor.

Hoofdonderzoekers
Dr. H. Westdorp
Prof. dr. J. Nagarajah

Adviseurs
Prof. dr. H.J. Bloemendal
Prof. dr. W.R. Gerritsen

Het onafhankelijke Scientific Review Board, zal zoals gebruikelijk, het onderzoek voorafgaand aan de start screenen.