Onderzoek naar nieuwe behandelstrategie botkanker

24 februari 2022

Studenten Tandheelkunde aan het Radboudumc Mark Kregel en Jean-Luc Meijers hebben de KNMT-GSK Bachelorscriptie Award 2021 gewonnen. De studenten werden onderscheiden voor hun onderzoek naar nieuwe behandelstrategie voor botkanker.

Mark Kregel: ‘Ons bacheloronderzoek gaat over een nieuwe behandelstrategie voor botkanker. Kanker in bot wordt meestal operatief verwijderd waarna chemo- of radiotherapie volgt om kankercellen die kunnen achterblijven na de operatie te elimineren. Het botdefect dat overblijft na het verwijderen van de tumor wordt opgevuld met lichaamseigen bot of een botvervangend materiaal.’


De vervelende bijwerkingen van chemotherapie kunnen worden tegengegaan door medicijnen lokaal te geven


Laboratoriumonderzoek
In het laboratoriumonderzoek, uitgevoerd onder begeleiding van Zhule Wang (PhD-kandidaat) en Jeroen van den Beucken (Associate Professor), is onderzocht of de chemotherapeutische medicijnen gecombineerd kunnen worden met botvervangend materiaal. Hierdoor kan er gelijktijdig herstel van het botdefect optreden en lokaal de kankercellen worden geëlimineerd.

Jean-Luc Meijers: ‘De vervelende bijwerkingen van chemotherapie kunnen worden tegengegaan doordat de medicijnen lokaal in plaats van aan het hele lichaam worden afgegeven, zoals dat meestal wel het geval is.’

Klik hier voor meer informatie over het bacheloronderzoek.

Over de scriptieprijs
De KNMT-GSK Bachelorscriptie Award wordt jaarlijks uitgereikt door de vakjury van de beroepsvereniging van tandartsen, orthodontisten en MKA-chirurgen aan de beste bachelorscriptie Tandheelkunde van Nederland. De vijf beste scripties van de verschillende Tandheelkunde-opleidingen in Nederland (Groningen, Amsterdam en Nijmegen) dongen mee naar de prijs. De Nijmeegse studenten hebben hebben de jaarprijs voor 2021 dus gewonnen.

© Radboudumc


Aanmelden mogelijk voor nieuwe groep ex-kankerpatiënten

Een nieuwe groep van maar liefst 100 ex-kankerpatiënten die behandeld zijn voor borst-, darm- of blaaskanker is van start gegaan met ‘het leefstijlprogramma na de behandeling van kanker’. Op donderdag 20 januari stonden deze gemotiveerde deelnemers in de startblokken om aan de slag te gaan met een gezonde leefstijl. Gedurende een periode van 24 maanden (waarvan 3 maanden intensief) worden zij begeleid door professionals op het gebied van: voeding, beweging, ontspanning en slaap.

Het online leefstijlprogramma van Beter Gezond (onderdeel van Radboudumc) en Stichting Voeding Leeft is gekoppeld aan een belangrijk onderzoek. Er zijn namelijk aanwijzingen dat een gezonde leefstijl de kans mogelijk verkleint op de terugkeer van bepaalde kankersoorten, maar daar is nog meer bewijs voor nodig. Dankzij een subsidie van de AFAS Foundation is het mogelijk om 250 ex-kankerpatiënten een kans te bieden om deel te nemen aan dit programma. Geheel kosteloos.

Standaard nazorg bij kanker
Om het leefstijlprogramma landelijke navolging te kunnen geven, zit Beter Gezond met zorgverzekeraars om tafel. ‘Met het onderzoek willen we zorgverzekeraars de effectiviteit aantonen, zodat het als standaard nazorg bij kanker vanuit de Zorgverzekeringswet gefinancierd kan worden’, vertelt Rogier Verstralen, projectleider Beter Gezond.
Aanmelden Op 7 april 2022 start de nieuwe, en voor dit onderzoek, tevens laatste groep van het leefstijlprogramma. Ben of ken jij iemand die onlangs borst-, darm -of blaaskanker heeft gehad?


Aanmelden kan nog!
Wil je je direct inschrijven of meer informatie? Dat kan via onderstaande button.


Een prachtige mountainbike tocht uitgezet met muzikale en culinaire intermezzo’s.

In 2017 overleed sterrenchef Wicher Löhr aan de gevolgen van speekselklierkanker. Deze zeldzame kankersoort bracht Wicher en zijn vrouw Saskia in contact met Dr. Carla van Herpen. Via haar kwamen ze in contact met twee andere patiënten, Joost Veerman en Frans van Nunen. Dit was het moment om de krachten te bundelen en samen met prof. dr. van Herpen werd de Patiëntenvereniging Speekselklierkanker opgericht.

De patiëntenvereniging wordt opgericht om meer aandacht te kunnen geven aan deze zeldzame vorm van kanker. Dit doen zij tegenwoordig op verschillende manieren. Zo is er een mogelijkheid om lotgenotencontact aan te gaan met behulp van ervaringsdeskundigen, worden er allerlei acties georganiseerd om geld op te halen voor onderzoek en wordt er tweemaal per jaar een bijeenkomst voor patiënten met speekselklierkanker georganiseerd om ervaringen uit te wisselen en toelichting te geven over de stand van zaken van het onderzoek.

Saskia is ondanks het overlijden van haar man nog steeds actief als vrijwilliger in de patiëntenvereniging Saskia: “Ik vind het belangrijk dat patiënten en familieleden hun vragen moeten kunnen stellen. Als ervaringsdeskundige wil ik daar een waardevolle toevoeging in zijn.”

Succesvol fondsenwerven
In 2016 nemen Wicher en Saskia het initiatief om samen met Joost Veerman en Frans van Nunen het Taste4Life Gala te organiseren in het Okura-hotel in Amsterdam. Saskia: “Dat was heel bijzonder. Ruim veertig sterrenkoks werkten hier belangeloos aan mee en uiteindelijk heeft het gala ruim 200.000 euro opgebracht. Dit zorgde voor meer bekendheid over speekselklierkanker en met het daar ingezamelde geld kon gestart worden met onderzoek.”

Mountainbike4Life
Saskia blijft zich met andere vrijwilligers inzetten om meer onderzoek naar speekselklierkanker mogelijk te maken. De eerstvolgende activiteit die georganiseerd wordt, is een moutainbiketocht op 12 maart 2022. Saskia is samen met Joost Veerman en Jaco Wiegersma de drijvende kracht achter de organisatie van deze tocht. Tijdens deze tocht komt het mooiste van meerdere werelden bij elkaar: fietsen in de prachtige natuur op de Veluwe, waarbij onderweg meerdere hapjes worden geserveerd die gemaakt worden door de keukenbrigades van sterrenrestaurants in Nederland voorzien van een muzikale omlijsting.


Tijdens Mountainbike4Life komt het mooiste van meerdere werelden bij elkaar.


Start en finish zijn bij Restaurant Het Koetshuis in Bennekom, je kunt kiezen voor de route van 30 of van 40 kilometer. Startgeld is 100 euro per persoon, wat ten goede komt aan het onderzoek naar speekselklierkanker.

Wil je je direct inschrijven of meer informatie? Dat kan via onderstaande button.

Start en finish zijn bij Restaurant Het Koetsbuis in Bennekom.

Het Radboudumc is een van de expertisecentra van Nederland dat gespecialiseerd is in hoofd-hals kanker en speekselklierkanker. Internist-oncoloog Carla van Herpen doet vanaf 2005 onderzoek naar speekselklierkanker, een zeldzame vorm van kanker. “Het aantal patiënten is relatief klein, waardoor patiënten en hun dierbaren soms het gevoel hebben er alleen voor te staan” aldus Carla. Samen met patiëntenvereniging en een team van zorgverleners en onderzoekers, zorgt zij ervoor dat onderzoek naar speekselklierkanker mogelijk wordt gemaakt.

Verschillende soorten
Bij speekselklierkanker ontstaan tumoren vaak in de grote speekselklieren, en soms in de kleine speekselklieren. Meestal bestaat een behandeling uit opereren en bestraling, soms gevolgd door hormoontherapie. Zodra er uitzaaiingen zijn vastgesteld zijn de behandelmogelijkheden voor speekselklierkanker beperkt. Carla: “Speekselklierkanker klinkt als één kankersoort, maar er zijn maar liefst 22 verschillende soorten. De overlevingskansen kun je daarom niet op één hoop gooien, dat is voor ieder van die 22 soorten weer anders. Dat maakt de behandeling van deze kanker en onderzoek hiernaar ook complex. Vanaf het moment dat we onderzoek zijn gaan doen naar speekselklierkanker zijn we deze soorten uit elkaar gaan halen. Daarnaast wordt gekeken naar het verhaal van de patiënt. Wat zijn de klachten en hoe gedraagt de ziekte zich.”

Alleen in hun ziekte
Op het moment dat mensen te horen krijgen dat ze speekselklierkanker hebben, willen ze meer informatie. Carla: “Deze patiënten lopen er tegenaan dat ze niet veel informatie kunnen vinden over hun ziekte en de behandeling daarvan. Daarnaast geven ze vaak aan dat ze niemand kennen die ook speekselklierkanker heeft of heeft gehad. Patiënten voelen zich daardoor vaak eenzaam. Dat was voor mij een reden om de patiënten samen te brengen in een patiëntenvereniging. Dan kunnen ze elkaar vinden in hun verhalen en de problemen waar ze eventueel tegenaan lopen.”

De vereniging ondersteunt
Samen denken we na over hoe de zorg voor mensen met speekselklierkanker kan worden verbeterd. Carla: “Al het onderzoek en de subsidie-aanvragen leggen we voor aan de vereniging. Zij denken vervolgens weer mee hoe we meer aandacht kunnen vragen voor speekselklierkanker. Daarnaast vind ik het belangrijk om de uitkomsten van de onderzoeken naar hen terug te koppelen. Dit doen we onder andere met bijeenkomsten waarbij mijn team aanwezig is. Ik vind het van waarde dat er contact tussen onderzoekers en patiënten is zodat zij elkaars verhalen horen en daarvan kunnen leren. Daar halen mijn team en ik onze drive uit.”

Meer onderzoek
Terwijl de overleving bij kanker steeds beter wordt, blijft dit bij een zeldzame kanker achter. Dat moet beter! Carla: “We zijn aangehaakt bij diverse internationale netwerken. Dat is broodnodig, want bij veel zeldzame vormen zijn de aantallen gewoon te klein om alleen in Nederland oplossingen te zoeken. Zo doen we onderzoek naar waarom de een wel goed op de behandeling reageert en de ander niet. We willen weten waarom immuuntherapie bijvoorbeeld niet zo effectief is bij speekselklierkanker. Hoe kunnen we dat verbeteren? Dat doen we onder andere door ‘organoïds’ te maken. Een organoïd is een kunstmatig gekweekt miniatuur­orgaan. Hierbij proberen we in het laboratorium te voorspellen hoe mensen in werkelijkheid reageren. Maar we doen ook onderzoek om te leren waar uitzaaiingen ontstaan en of deze uitzaaiingen ook allemaal hetzelfde zijn of andere eigenschappen hebben in het tumor DNA.”


In de komende 10 jaar hoop ik te bereiken dat de overleving en de kwaliteit van leven beter wordt van patiënten met speekselklierkanker.


Aanhaken bij bestaand onderzoek
“Bij zeldzame kankeronderzoek probeer je aan te haken bij onderzoeken en innovaties die gebruikt worden bij veelvoorkomende kankers. Bijvoorbeeld, het PSMA-eiwit is een eiwit dat vaak op prostaatkankercellen zit. Door middel van een scan kunnen die prostaatkankercellen zichtbaar worden en als dat zo is kan gerichte therapie gegeven worden door aan PSMA een radioactief stofje te hangen. Op scans van prostaatkanker patiënten zagen we ook de speekselklieren opkomen. Dat heeft ons getriggerd om bij speekselklierkanker patiënten eerst een studie naar beeldvormend onderzoek te doen en nu ook een studie te doen met behandeling met PSMA therapie .”

Een betere toekomst
“In de komende 10 jaar hoop ik te bereiken dat de overleving en de kwaliteit van leven beter wordt van patiënten met speekselklierkanker, zeker van hen bij wie de ziekte uitzaait of teruggekomen is. Hier zijn verschillende studies en onderzoeken voor nodig. En dat we daarnaast ook studies gaan doen naar de primaire behandeling. Dat we misschien wel minder radiotherapie hoeven te geven bij bepaalde patiënten. Door onderzoek en studies willen we samen met de patiënten­vereniging stappen vooruitzetten om bij speekselklierkanker de zorg te verbeteren in de breedste zin des woords; dat is onze gemeenschappelijke droom.”


Help jij prof. dr. Carla Van Herpen onderzoek te ­realiseren?

Prof. dr. Carla Van Herpen

Wil je liever je donatie ­overmaken via ons rekening­nummer? Dat kan via NL34RABO 033 0000 039 o.v.v. 0000307581220007 t.n.v. ­Stichting Radboud Fonds inzake Stichting Radboud ­Oncologie Fonds.

Deze week valt bij donateurs en geïnteresseerden de nieuwsbrief op de deurmat. In deze nieuwsbrief vragen wij aandacht voor een onderzoek naar het folliculair lymfoom, een niet te genezen vorm van lymfeklierkanker (non-hodgkinlymfoom) die jaarlijks bij 1200 mensen in Nederland wordt vastgesteld. Een ziekte die zich heel verschillend gedraagt bij iedere patiënt en waarvan niet bekend is waarom het iedere patiënt zo anders is. Graag willen we het onderzoek steunen dat tumor-DNA onderzoekt om de mogelijke oorzaken van deze verschillen op te sporen. Want alleen als we begrijpen hoe het werkt kunnen we de kanker beter behandelen. 

Andere onderwerpen die aan bod komen:
• Patiënt aan het woord: ‘Dealen met onzekerheid’
• Even voorstellen: Karin
• Actie: Ren kanker de wereld uit
• Actie: Prompt een snor
• Donateurs en vrienden in het zonnetje
• Agenda

Bekijk hier de nieuwsbrief als pdf.

Wilt u de nieuwsbrief ook thuis ontvangen? Stuur dan een mail naar info@radboudoncologiefonds.nl met voornaam en achternaam.

Het folliculair lymfoom is een niet te genezen vorm van lymfeklier kanker (non-hodgkinlymfoom) die jaarlijks bij 1200 mensen in Nederland wordt vastgesteld. “Het gaat om een ziekte die zich heel verschillend gedraagt bij iedere patiënt en eigenlijk weten we niet goed waarom dat bij iedere patiënt zo anders is” zegt arts-onderzoeker Eva Hesius. Genetische afwijkingen zijn één van de mogelijke oorzaken van deze verschillen. “Met dit onderzoek willen we het behandelbeleid van het lymfklierkanker aanscherpen op basis van tumor-DNA.”

Levenslang onder controle
Op een enkele uitzondering na is het folliculair lymfoom niet te genezen, maar de ziekte kan zich na diagnose wel lange tijd rustig gedragen. Op het moment van diagnose is behandeling niet altijd meteen noodzakelijk. “Bij het horen van slecht nieuws hebben mensen vaak als eerste reactie: kom op, schouders eronder en we gaan ervoor” vertelt Eva. “Soms stellen we voor af te wachten, dat kan veel vragen oproepen.”

Niet iedere patiënt reageert hetzelfde
Het niet starten met een behandeling gebeurt in bijna de helft van de gevallen. Wendy Stevens, hematoloog: “De ziekte kan jarenlang rustig blijven, de meeste patiënten hebben in deze periode weinig of geen klachten. Pas als de klachten toenemen of als de lymfklieren gaan groeien zal een behandeling worden gestart.” De standaardbehandeling van het folliculair lymfoom bestaat uit chemo therapie in combinatie met immuuntherapie, tevens kan bestraling worden toegepast. Hoe patiënten vervolgens reageren op hun behandeling is per persoon erg verschillend. Ook maakt het uit in welke fase van de ziekte deze behandeling wordt gegeven. Eva: “Twee patiënten kunnen qua ziekte in de spreekkamer op elkaar lijken, toch kan de ene patiënt 8 jaar geen behandeling nodig hebben, waarbij bij de andere patiënt de behandeling na enkele maanden al moet worden opgeschaald.”

Zoeken naar genetische antwoorden
Eva: “Tot dusverre kunnen we, bijvoorbeeld uit patiëntkenmerken of bloedonderzoek, de verschillen in ziektebeloop onvoldoende verklaren, we hopen deze antwoorden in het tumor-DNA te kunnen vinden. Michiel van den Brand, Patholoog: “Moderne technieken maken het mogelijk om daar veel specifieker naar te kijken. In ons onderzoek worden genetische afwijkingen van lymfoom cellen van verschillende patiënten in kaart gebracht. De gevonden genetische afwijkingen worden vervolgens gekoppeld aan het ziektebeloop en behandelrespons”.


Het is een complexe ziekte met een moeilijk te voorspellen beloop, informatie uit tumor-DNA zou ons bij deze voorspelling kunnen helpen.


Eva: “We verwachten dat we profielen van klinische en genetische gegevens kunnen ontwikkelen. Hiermee hopen we in de toekomst meer onderbouwde keuzes te kunnen maken om een specifieke therapie juist wél of niet te starten.” Een beter onderbouwde behandeling op maat zal resulteren in een langere ziektevrije overleving én betere kwaliteit van leven. Daarnaast draagt het meer gericht inzetten van dure nieuwe precisiegeneesmiddelen bij aan een maatschappelijk verantwoord en doelmatig gebruik van deze middelen.

Samenwerken met verschillende specialismen
Door de uitstekende samenwerking tussen de pathologie en hematologie is een slagvaardige researchgroep ontstaan. Eva: “Door de krachten van deze specialismen te bundelen willen we zorgen dat we niet alleen gebruik maken van de nieuwste technieken maar deze ook direct kunnen relateren aan de kliniek. Het belangrijkste doel is dat patiënten hier uiteindelijk profijt van zullen hebben”.

Gepersonaliseerd behandelen en beter voorlichten
Patiënten met het folliculair lymfoom moeten leren leven met veel onzeker heden omtrent deze ziekte. “Dat is vaak het moeilijkste voor een patiënt. De onzekerheid van het verloop van de ziekte, of en wanneer je therapie krijgt, terwijl je weet dat dit in je lichaam gaande is” vervolgt Eva. “Wanneer wij beter kunnen voorspellen hoe het ziekte verloop eruitziet kunnen we daarmee meer gepersonaliseerd behandelen en patiënten ook beter voorlichten. Dit zal heel waardevol zijn voor patiënten.”


Help jij drs. Eva Hesius, drs. ­Wendy Stevens en dr. ­Michiel van den Brand hun onderzoek te ­realiseren?

Het onderzoeksteam met v.l.n.r. drs. Wendy Stevens, drs. Eva Hesius en dr. Michiel van den Brand (inzet).

Wil je liever je donatie ­overmaken via ons rekening­nummer? Dat kan via NL34RABO 033 0000 039 o.v.v. 3000307573210013 t.n.v. ­Stichting Radboud Fonds inzake Stichting Radboud ­Oncologie Fonds.

Het Radboud Oncologie Fonds sluit zich medio juli ­aan bij het over­koepelende ­Stichting ­Radboud Fonds. Hiermee wordt de ­samenwerking op het gebied van fondsen­werving, onderwijs en onderzoek verder uitgebreid.


De goede doelen in het Radboudumc en de Radboud Universiteit gaan meer gezamenlijk optrekken, onder meer om de interactie met het bedrijfsleven, de gedeelde backoffice activiteiten en gezamenlijke evenementen verder te versterken. Met de toetreding tot het Radboud Fonds verandert er inhoudelijk niets aan het Radboud Oncologie Fonds, maar komen er interessante cross-overs in beeld tussen innovatie, onderzoek en dé gamechangers voor de toekomst.

Administratief gaat er wel iets ­veranderen, het Radboud Oncologie Fonds wordt een fonds op naam onder Stichting Radboud Fonds. Hiermee verandert de tenaamstelling in ­Stichting ­Radboud Fonds inzake ­Radboud ­Oncologie Fonds, maar het rekening­nummer blijft hetzelfde.


Naar verwachting zullen deze zomer de eerste gezamenlijke activiteiten onder de vlag van het Radboud Fonds van start gaan op basis van voorstellen vanuit de wetenschappelijke staf.

Twee weken geleden was er veel belangstelling voor een nieuw onderzoeksproject: het verbeteren van de voorlichting voor jonge vrouwen met kanker en een kinderwens. In onderstaande video geven Ina Beerendonk, gynaecologe, en Ineke Runneboom, ex-kanker patiënte, aan waarom dit onderzoeksproject zo belangrijk is!

Jonge vrouwen met kanker en een kinderwens moeten voorlichting krijgen

Margreth Fransen en haar dochter Anne zijn twee van de ruim tachtig lopers die dit jaar voor het Radboud Oncologie Fonds/KWF de Nijmeegse Vierdaagse hebben gelopen. De 102e editie van het grootste evenement van Nederland werd gelopen onder snikhete omstandigheden: gelukkig wisten toch 41.006 wandelaars de eind-streep te halen. Zo ook Margreth en Anne.

Margreth Fransen: “We hebben het samen goed doorstaan. Deze editie was om twee redenen heel bijzonder: ik liep de Vierdaagse samen met mijn dochter én we liepen ‘m voor onze zoon/broer Tim die in 2012 leukemie kreeg. Toen Tim in 2012 in het Radboudumc werd behandeld, zagen we allemaal banken en stoelen langs de weg. We vroeg ons toen af waarom die langs de straat stonden. We hoorden dat die van de kijkers van de Nijmeegse Vierdaagse waren. Ik beloofde op dat moment aan Tim: ‘ik ga de Vierdaagse lopen als jij beter bent.’ Tim is nu al vier jaar vrij van kanker, dus die belofte moest een keer nagekomen worden.”

Al eerder gelopen

Drieëntwintig jaar geleden liep Margreth al eens de Nijmeegse Vierdaagse. Dat deed zij toen samen met haar zus, maar naar eigen zeggen is die editie niet te vergelijken met die van dit jaar. “Dit jaar deden we het echt voor Tim. Anne moest nog wel ingeloot worden, omdat het haar eerste keer was. Toen we hoorden dat ze was ingeloot, wisten we het zeker: we gaan dit samen doen voor Tim. Hij wilde dat we voor kankeronderzoek gingen lopen en stond erop dat we dat deden voor het Radboud Oncologie Fonds. Dat hebben we dan ook gedaan; iedereen moet een kans krijgen om ‘schoon’ te worden. Toen Anne en ik over de finish kwamen, was het wel even zwaar; je neemt wel een denkbeeldige rugzak met je mee. Gelukkig hebben we daar wel wat achter ons kunnen laten. Het was een editie om nooit te vergeten, heel bijzonder ook om deze wandelvierdaagse met mijn dochter te hebben gedaan.”

Een sponsorloop, een wielertocht en het uiteindelijke benefietconcert; zomaar een greep uit de vele initiatieven die door echtgenoot Joost ter Heerdt en anderen zijn opgezet om het leven van de geliefde kleuterjuf Brigit te vieren en te herdenken. Vorig jaar besloten Joost en Brigit zich in te zetten voor het Radboud Oncologie Fonds toen bleek dat de kanker bij Brigit niet meer te genezen was.

Ondernemend

Via verschillende acties is er geld opgehaald voor het kankeronderzoek in het Radboudumc. De opbrengst komt onder andere ten goede aan het onderzoek naar een effectievere pijnbestrijding bij dikke darmkanker in het Radboudumc. Brigit overleed op 6 december vorig jaar aan darmkanker. Een intiem muzikaal intermezzo voor Brigit stond aan de wieg van het benefietconcert ‘Tribute to Brigit’. Vlak voor haar dood speelde twee bevriende muzikanten voor Brigit muziek om af te stemmen hoe de uitvaartmuziek zou klinken. Om de intieme, muzikale sessie te combineren met de acties voor het Radboud Oncologie Fonds besloten de muzikanten een groter huiskamerconcert te organiseren. Uiteindelijk is dat idee uitgegroeid tot het benefietconcert dat eind juni op 250 bezoekers kon rekenen: het was helemaal uitverkocht.

€ 21.891,-

Op de binnenplaats van restaurant Eet Lokaal in Zevenaar, tegenover het huis van Brigit en Joost, werd door vrienden, familie en intimi van Brigit ruim twintigduizend euro opgehaald voor het betreffende kankeronderzoek. Het totaalbedrag stond twee weken na het concert op 21.891 euro.

© Copyright 2018 - 2024 Radboud Oncologiefonds - Alle rechten voorbehouden | Webdesign & Realisatie door Twin Digital